Sommige moestuiniers zweren bij alle gewassen zelf te zaaien. Anderen verkiezen liever om plantjes te kopen. Of vind je een combinatie van beide leuker? Ik zaai de meeste gewassen zelf, maar ik start ook soms met een plantje dat ik gekocht, gekregen of geruild heb. Er zijn verschillende redenen waarom ik soms met een zaadje of plantje start. Er bestaan gewassen die je niet als plantje kan kopen, denk maar aan aardappelen die je als pootaardappel (een klein aardappeltje) aankoopt en zelf moet planten. Je zal daarom nooit aardappelplantjes in de winkel vinden, alleen pootaardappelen. Knoflook is gelijkaardig: je steekt knoflookteentjes in de grond en bij sjalotten een klein sjalotje. Deze groeien vervolgens uit tot grotere exemplaren.
Onder ‘zaaien’ verstaan we een zaadje in de grond of in een potje stoppen. Onder ‘planten’ verstaan we een plantje in de grond stoppen. Zaaien vereist wat meer ervaring, maar laat dat je zeker niet afschrikken!
Voordelen van zaaien
- Het geeft veel voldoening om te beginnen van een klein zaadje en na enkele maanden je eigen groenten te oogsten.
- Er zijn planten die zich niet laten verplanten. Deze planten kan je dus alleen rechtstreeks in volle grond zaaien. Denk bijvoorbeeld aan wortel, pastinaak, radijs …
- Er zijn meer variëteiten beschikbaar in zaadjes, dan in plantjes. Voor zaadjes bestaan er bijvoorbeeld kleine gestreepte tomaten, ronde courgetten, pompoenen in drie kleuren…
- Je kent de oorsprong van het zaad, want dit staat op de verpakking. Je kent ook de grond waarin je gezaaid hebt. Dat geeft je meer controle over de volledige groeicyclus van de plant want je weet hoe je het plantje verzorgd hebt.
- Zaaien is goedkoper dan plantjes kopen. In één zakje zaad zitten veel zaadjes. Soms bestaan hier wel uitzonderingen op, bijvoorbeeld bij F1 zaad of heel zeldzaam zaad.
- Je kan de oogst spreiden: als het koud is buiten, kan je binnen in huis of in een onverwarmde serre al voorzaaien. Je zaait dan in een bakje of potje, en nog niet rechtstreeks op zijn definitieve plaats. Dat geeft je een voorsprong: wanneer het warm weer is kan je de plantjes uitplanten en kan je zelfs nog een tweede of derde keer zaaien.
Voordelen van planten kopen
- Minder werk dan zaaien: je koopt plantjes en kan ze onmiddellijk uitplanten in de grond of in potten.
- Je hoeft geen rekening te houden met de beste periode om plantjes te zaaien. Wanneer plantjes te koop zijn, is het meestal ook de beste periode om ze te planten.
- Je hebt snel resultaat: afhankelijk van het soort plantje is de tijd van zaaien tot opkweek slechts enkele weken. Die tijd spaar je dus uit als je planten koopt, waardoor je sneller kan oogsten. De ene plant laat zich al makkelijker opkweken dan de andere. Met paprika’s, pepertjes, aubergines… moet je al in februari beginnen en dan heb je vaak groeilampen nodig om mooie, stevige plantjes te krijgen.
- Elke plant die je in de grond steekt, wordt een plantje (behalve als de slakken ze opeten, natuurlijk 🙂 ). Als je zaait is het vaak iets moeilijker: het is te koud, te nat, het zaad is niet meer kiemkrachtig, muisjes eten het zaad op …
Krap budget, of zin in wat creativiteit? Ruil zaden of planten met buren, kennissen en vrienden. Ik laat elk jaar een zadenruildoos rondgaan: de deelnemers krijgen de doos thuis opgestuurd, nemen zaadjes die ze leuk vinden uit de doos en stoppen er nieuwe zaadjes in. Zo kan iedereen de zaadjes nemen die ze leuk vinden.